علایم دهانی ایدز را بشناسید

«بیماری ایدز سه مرحله دارد؛ مرحله اول زمانی است که ویروس واردبدن می شود، فرد را مبتلا می کند و عفونت حادی نشان می دهد. پس از حدود 3 تا 4 هفته بیماری وارد مرحله نهفتگی می شود. در مرحله نهفتگی بیمار یا حتی جامعه پزشکی از وجود ویروس در بدن خبر ندارند.

 

هفته نامه سلامت -

دکتر آرش منصوریان: «بیماری ایدز سه مرحله دارد؛ مرحله اول زمانی است که ویروس واردبدن می شود، فرد را مبتلا می کند و عفونت حادی نشان می دهد. پس از حدود 3 تا 4 هفته بیماری وارد مرحله نهفتگی می شود. در مرحله نهفتگی بیمار یا حتی جامعه پزشکی از وجود ویروس در بدن خبر ندارند.

 این دوره، «دوره انتقال» نام دارد و اگر بیماری بتواند علائم هشداردهنده بیماری خود را جدی بگیرد و به پزشک مراجعه کند، با آزمایش هایی که درخواست می شود، بیماری شناسایی می شود و تحت درمان قرار می گیرد. خوشبختانه درمان هایی که امروزه برای بیماران مبتلا به ایدز وجود دارد، می تواند سالیان سال بیمار را زنده و سالم نگه دارد.»

اینها را دکتر آرش منصوریان، دندانپزشک، متخصص بیماری های دهان و فک و صورت و دانشیار دانشگاه علوم پزشکی تهران درباره علائم هشداردهنده دهانی بیماری ایدز می گوید.

با دیدن چه علائمی در دهان باید به اچ آی وی/ ایدز شک کرد؟

- همانطو رکه می دانید بیماری ایدز سیستم ایمنی بدن را هدف قرار می دهد و آن را تضعیف می کند. در واقع وقتی ویروس ایدز وارد بدن می شود، به سلول هایی که مسئول دفاع بدن هستند حمله می کند و آنها را از بین می برد. در نتیجه بدن به تدریج در برابر عوامل بیماری زا ضعیف می شود و علائم بیماری در فرد بروز می کند. در دهان هم این اتفاق می افتد هر چند ممکن است با از بین رفتن تعدادی از سلول های دفاعی، بدن هیچ واکنش خاصی نشان ندهد و بیمار هم متوجه ابتلا به عفونت نباشد اما وقتی تعداد بیشتری از سلول های دفاعی از بین می روند، برخی علائم در بدن ظاهر می شوند که ممکن است بسیار مشکوک و مبهم باشند. البته علامت هایی هم در دهان بروز می کنند.

 یکی از این علائم ظاهر شدن آفت هاست. البته آفت بیماری شایعی است و بسیاری از افراد در اثر استرس های روزانه به آن مبتلا می شوند اما وقتی آفت متعدد و چند بار در دهان ایجاد شود و دوره های آن 6-5 یا 7 بار در ماه تکرار شود، اعمال فیزیولوژیک فرد را تحت تاثیر قرار دهد و با هیچ روشی نتوان آن را کنترل کرد، می تواند علامت هشداردهنده بیماری ایدز باشد.

 در این صورت دندانپزشک بیمار را برای انجام برخی آزمایش های تکمیلی ارجاع خواهد تا علت بروز آفت های متعدد و مکرر پیدا شود. علت های متعددی باعث بروز این مشکل می شود که یکی از آنها نقص سیستم ایمنی بدن است. توجه داشته باشید که از لحاظ ظاهری آفت های ناشی از نقص سیستم ایمنی کاملا شبیه آفت های معمولی هستند. تنها تفاوت شان مدت زمان طولانی بروزشان است که با هیچ روشی هم درمان نمی شوند در حالی که آفت های معمولی بعد از چند روز کاملا از بین می روند.

به جز آفت چه علائم دیگری وجود دارد؟

- در اثر کاهش مقاومت سیستم دفاعی بدن ممکن است بیماری های قارچی در دهان ایجاد شوند. البته این بیماری هم نسبتا شایع است و افراد زیادی به خصوص کسانی که دندان مصنوعی دارند، افرادی که به هر دلیلی سیستم ایمنی بدن شان ضعیف شده است، افرادی که داروهای مختلف مصرف می کنند و ... به آن مبتلا می شوند اما اگر بیماری قارچی یا کاندیدیازیس مدت زمان طولانی در دهان بیمار باقی بماند و درمان های ضد قتارچ مفید نباشند، دندانپزشک یا پزشک باید به بیماری هایی که می تواند سیستم ایمنی بدن را ضعیف کند، شک کند و درخواست آزمایش های تکمیلی بدهد یا بیمار را به مراکز تخصصی تر ارجاع دهد. بنابراین به همه مردم توصیه می کنم در صورتی که در دهانشان ضایعات قرمز یا سفیدرنگی مشاهده کردند که با سوزش یا بدمزه شدن دهان همراه بود و مدت زمان زیادی طول کشید و درمان نشد، حتما برای بررسی علت به دندانپزشک مراجعه کنند.

آیا تبخال هم می تواندیک علامت هشداردهنده باشد؟

- تبخال هم یک بیماری ویروسی است اما انواع مختلف و خاصی دارد. نوعی از تبخال داخل دهان ایجاد می شود و لثه را درگیر می کند و باعث قرمزی و درد لثه می شود. نوع دیگری از تبخال که به آن نوع عودکننده می گویند هم روی لب ایجاد می شود و بسیاری از افراد به آن مبتلا می شوند. این تبخال ها معمولا خیلی مهم نیستند و پس از مدت کوتاهی از بین می روند اما اگر تبخال داخل دهانی که با هیچ داروی ضد ویروسی کنترل نشود، مدت زمان طولانی در دهان بماند و بیمار مکرر به آن مبتلا شود، می تواند نشانه این باشد که سیستم ایمنی بدن دچار مشکل شده است و پزشک باید با آزمایش هایی بررسی کند که آیا این مشکل از نقص سیستم ایمنی ناشی از بیماری هاست یا تهاجم ویروس اچ آی وی.

خونریزی از لثه ها چطور؟

- بیماری های لثه هم می توانند هشداردهنده باشند ولی برخی بیماری های لثه بسیار شایع اند و حدود 70 تا 80 درصد افراد جامعه به دلیل رعایت نکردن بهداشت و ... به آنها مبتلا هستند؛ مثل خونریزی لثه ها هنگام مسواک زدن اما وقتی در سنین خاص دندان های فرد به طور کلی یا در حد چند دندان همزمان با هم لق شوند، لثه ها بی جهت و مکرر خونریزی کنند یا قرمز باشند، باید این موضوع را جدی گرفت و به دندانپزشک مراجعه کرد.

علائم حتمی بیماری ایدز در دهان کدام ها هستند؟

- با سرکوب سیستم ایمنی، علائم به تدریج در سرتاسر بدن ظاهر می شوند که دهان هم یکی از آنهاست. در این مرحله ضایعات سفیدرنگی در کناره های دو طرف زبان به وجود می آید. این ضایعات ارتباط بیشتری با بیماری ایدز دارند اما می توانندن به دلایل دیگری هم ایجاد شوند، بنابراین نمی توان قبل از مشاهده نیتجه آزمایش به طور قطع گفت وجود این ضایعات حتما دلیل ابتلا به بیماری ایدز است.

فیلم «باشگاه خریداران دالاس»

باشگاه خریداران دالاس (Dallas Buyers Club) محصول 2013 آمریکا، فیلمی است در گونه درام زندگینامه ای، با بازی متیو مک کانهی، جنیفر گارنر، جردلتو و استیو زان و به کارگردانی ژان - مارک ولی.

این فیلم براساس زندگی واقعی ران وودروف ساخته شده است؛ بیمار مبتلا به ایدز که بعد از استفاده از یک داروی تایید نشده و احساس بهبود، تصمیم گرفت آن دارو را به تگزاس قاچاق کند.

این فیلم تحسین بیشتر منتقدان را برانگیخت و جوایز بسیاری را دریافت کرد؛ از جمله 2 جایزه گلدن گلوب.

مک کانهی و لتو برای بازی در این فیلم به ترتیب 47 پوند (حدود 23 کیلوگرم) و 30 پوند (14 کیلوگرم) وزن کم کردند.

اچ آی وی / ایدز در دندانپزشکی

یکی از راه های انتقال بیماری ایدز به افراد سالم از راه خون است؛ به همین دلیل بسیاری از افراد فکر می کنند مراجعه به دندانپزشک و ترمی دندان هایشان آنها را در معرض خطر ابتلا به بیماری ایدز قرار می دهد در حالی که به جرأت می گویم چنین اتفاقی در مطب ها یا کلینیک های دندانپزشکی نمی افتد زیرا اگر اینطور بود، کسانی که در مراکز دندانپزشکی کار می کنند، بیشتر در معرض خطر هستند تا بیمارانی که موردی مراجعه می کنند. به همین دلیل در تمام مطب ها یا کلینیک های دندانپزشکی نکته های استریلیزاسیون رعایت می شود تا خطری سلامت دندانپزشک و بیماران را تهدید نکند.

در ضمن در حال حاضر بیشتر وسایلی که برای بیماران به کار می روند یک بار مصرف هستند و پس از استفاده دور انداخته می شوند، بنابراین راه های انتقال عفوت در دندانپزشکی تقریبا به صفر رسیده است و جای نگرانی نیست.

هر چند بهتر است بیماران مبتلا به بیماری های عفونی دندانپزشک را از بیماری شان آگاه کنند اما به کادر پزشکی آموزش داده شده است که به همه بیماران به چشم اینکه به ویروس ایدز مبتلا هستند، برخورد و با همان دید همه وسایل را استریل کنند. با استریل کامل همه عوامل عفونی و بیماری زا از بین خواهند رفت و خطری سایر افراد را تهدید نمی کند.